آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست و چه کاربردی دارد؟
آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست و چرا به عنوان یکی از پرکاربردترین روشهای درمانی قلبی شناخته میشود؟ آنژیوپلاستی یک روش درمانی کمتهاجمی است که برای باز کردن عروق کرونری تنگ یا مسدود شده قلب به کار میرود. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله باریک به نام کاتتر که از طریق شریان کشاله ران یا مچ دست وارد بدن میشود، به رگهای قلب دسترسی پیدا میکند. سپس با استفاده از بالونی کوچک که روی نوک کاتتر قرار دارد، بخش تنگشده رگ باز میشود تا خونرسانی به قلب به حالت طبیعی بازگردد.
برای جلوگیری از بسته شدن مجدد رگ، معمولاً یک استنت در محل قرار داده میشود. استنت یک لوله مشبک فلزی یا دارویی است که در دیواره رگ باقی میماند و مانند قفسهای کوچک مانع از بسته شدن مجدد آن میشود. استنتها به چند دسته تقسیم میشوند؛ از جمله استنتهای فلزی ساده، استنتهای دارویی و استنتهای جدیدتر قابل جذب.
باید توجه داشت که آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و استنتگذاری دو روش متفاوتاند. آنژیوگرافی صرفاً برای تشخیص تنگی یا انسداد عروق استفاده میشود، در حالی که آنژیوپلاستی و استنتگذاری جنبه درمانی دارند. ترکیب این روشها به پزشک کمک میکند تا هم علت مشکل قلبی را شناسایی کند و هم درمان مؤثری ارائه دهد.
آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست و چه زمانی آنژیوپلاستی لازم است؟
دانستن اینکه آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست کافی نیست؛ باید بدانیم چه زمانی انجام این روش ضروری است. معمولاً بیمارانی که دچار درد قفسه سینه (آنژین)، تنگی نفس یا ضعف شدید در اثر کاهش خونرسانی قلب هستند، کاندیدای این روش میشوند. در شرایط اورژانسی مانند سکته قلبی حاد نیز آنژیوپلاستی میتواند جان بیمار را نجات دهد. پزشکان معمولاً قبل از تصمیمگیری نهایی از تستهایی مانند اکوکاردیوگرافی، تست ورزش یا آنژیوگرافی تشخیصی استفاده میکنند. اگر مشخص شود که رگ کرونری به شدت تنگ یا بسته شده است، آنژیوپلاستی بهترین گزینه برای بازگرداندن جریان خون خواهد بود. این روش هم در شرایط برنامهریزیشده و هم در شرایط اورژانسی کاربرد دارد.
آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست :مراحل انجام آنژیوپلاستی و استنتگذاری
وقتی بیمار بداند آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست، بهتر میتواند مراحل انجام آن را درک کند. معمولاً قبل از عمل، بیمار باید ناشتا باشد و داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف یا قطع کند. سپس با بیحسی موضعی و گاهی داروی آرامبخش، کاتتر از طریق کشاله ران یا مچ دست وارد رگ میشود. پزشک با استفاده از تصویربرداری آنژیوگرافی محل دقیق انسداد را مشخص میکند. سپس بالون کوچک در محل تنگی باد میشود و مسیر خون باز میگردد. در اکثر موارد، یک استنت در رگ قرار داده میشود تا نتیجه پایدار بماند. این فرایند معمولاً بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول میکشد و پس از آن بیمار چند ساعت تحت نظر خواهد بود..
آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست:انواع استنتها و تفاوت آنها
برای درک بهتر اینکه آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست باید با انواع استنتها نیز آشنا شد. رایجترین نوع استنتها، استنتهای فلزی ساده (BMS) هستند که به عنوان پایه اصلی این روش شناخته میشوند. دسته دیگر، استنتهای دارویی (DES) هستند که با دارو پوشانده شدهاند تا احتمال بسته شدن دوباره رگ را کاهش دهند. در سالهای اخیر، استنتهای قابل جذب نیز معرفی شدهاند که پس از مدتی در بدن حل میشوند و رگ حالت طبیعی خود را بازمییابد. انتخاب نوع استنت بستگی به شرایط بیمار، محل انسداد و نظر پزشک دارد. هر نوع مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارد اما همه آنها با هدف حفظ جریان خون و کاهش خطر عوارض استفاده میشون
مزایا و معایب آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست؟
وقتی بدانیم آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست بهتر میتوانیم درباره مزایا و معایب آن تصمیم بگیریم. این روش مزایای زیادی دارد از جمله:
- کمتهاجمی بودن نسبت به عمل قلب باز
- زمان بهبودی کوتاهتر و بازگشت سریعتر به زندگی روزمره
- کاهش درد قفسه سینه و بهبود کیفیت زندگی
- امکان انجام در شرایط اورژانسی مانند سکته قلبی
البته معایبی نیز وجود دارد:
- احتمال بسته شدن دوباره رگ (ریاستنوز)
- نیاز به مصرف طولانیمدت داروهای ضدپلاکت
- احتمال بروز عوارض نادر مانند ترومبوز استنت یا آسیب به عروق
عوارض احتمالی و زمان مراجعه به پزشک
هیچ درمانی بدون عارضه نیست. درک اینکه آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست به بیمار کمک میکند خطرات احتمالی را بشناسد. برخی عوارض شایع این روش عبارتند از خونریزی یا کبودی در محل ورود کاتتر و عفونت ناحیه. در برخی موارد نادر، مشکلاتی مانند واکنش به ماده حاجب یا آسیب به رگها نیز ممکن است رخ دهد. همچنین، احتمال بسته شدن مجدد یا لخته شدن استنت وجود دارد.
علائم هشداردهنده که نیاز به مراجعه سریع دارند:
- درد شدید یا جدید در قفسه سینه
- خونریزی شدید یا مداوم در محل ورود کاتتر
- تب یا لرز پس از عمل
آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست:مراقبتهای قبل و بعد از آنژیوپلاستی
برای اینکه بدانیم آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست باید به مراقبتهای پیرامون آن نیز توجه کنیم. قبل از عمل، بیمار باید ناشتا باشد، داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کند و تاریخچه دارویی خود را به پزشک اطلاع دهد.
بعد از عمل:
- استراحت چند روزه و پرهیز از فعالیتهای شدید ضروری است.
- مصرف داروهای ضدپلاکت باید بهطور منظم ادامه پیدا کند.
- مراقبت از محل ورود کاتتر و توجه به علائم غیرطبیعی اهمیت زیادی دارد.
همچنین تغییر سبک زندگی شامل ترک سیگار، رژیم غذایی سالم، کنترل فشارخون و دیابت و انجام ورزشهای سبک تحت نظر پزشک، نقش کلیدی در موفقیت درمان دارد.
تفاوت آنژیوپلاستی با عمل قلب باز
گرچه هر دو روش برای بهبود جریان خون قلبی استفاده میشوند، اما تفاوتهای کلیدی دارند. آنژیوپلاستی روشی کمتهاجمی است و معمولاً با بیحسی موضعی انجام میشود، در حالی که عمل قلب باز نیازمند بیهوشی عمومی و برش قفسه سینه است. مدت بستری و زمان بهبودی در آنژیوپلاستی بسیار کوتاهتر است. عمل قلب باز معمولاً برای انسدادهای گسترده یا پیچیده توصیه میشود. این مقایسه به بیماران کمک میکند بهتر درک کنند آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست و چه زمانی از آن استفاده میشود.
نتایج و میزان موفقیت
نتیجه آنژیوپلاستی در بسیاری از بیماران رضایتبخش است. پس از عمل، بیشتر بیماران کاهش چشمگیری در علائم خود مانند درد قفسه سینه احساس میکنند. این روش میتواند توانایی فرد را برای انجام فعالیتهای روزانه افزایش دهد و خطر سکته قلبی را کاهش دهد. موفقیت بلندمدت آن به میزان زیادی به رعایت توصیههای پزشک، مصرف داروهای تجویز شده و تغییر سبک زندگی بستگی دارد. بنابراین درک اینکه آنژیوپلاستی و استنتگذاری چیست و چه نتایجی دارد، به بیماران کمک میکند با دیدی واقعبینانهتر روند درمان را دنبال کنند.
سوالات متداول درباره آنژیوپلاستی و استنتگذاری
آیا آنژیوپلاستی دردناک است؟
خیر. این روش معمولاً با بیحسی موضعی و آرامبخش انجام میشود و بیمار تنها کمی فشار یا ناراحتی احساس میکند.
چه مدت باید بعد از استنتگذاری دارو مصرف کنم؟
بیماران معمولاً باید چند ماه تا چند سال داروهای ضدپلاکت مصرف کنند. مدت دقیق مصرف را پزشک مشخص میکند.
آیا میتوانم بعد از عمل رانندگی کنم؟
اغلب بیماران پس از چند روز میتوانند رانندگی کنند، اما باید حتماً طبق توصیه پزشک عمل کنند.
آیا استنتگذاری مانع سکته قلبی بعدی میشود؟
استنتگذاری خطر بروز سکته را کاهش میدهد اما تضمینی برای جلوگیری کامل نیست. رعایت توصیههای پزشکی بسیار مهم است.
بازگشت به فعالیت روزمره چه مدت طول میکشد؟
بیشتر بیماران پس از یک هفته میتوانند به فعالیتهای عادی بازگردند، ولی ورزش سنگین باید با تأیید پزشک انجام شود.
منابع و مراجع
- دستورالعملهای انجمن قلب آمریکا (AHA) برای انجام استرس اکوکاردیوگرافی
- راهنمای عملی اکوکاردیوگرافی انتشارات دانشگاه علوم پزشکی ایران
- مقالات منتشر شده در مجله اکوکاردیوگرافی ایران
- دستورالعملهای وزارت بهداشت برای مراکز ارائهدهنده خدمات استرس اکو
تماس با ما
برای دریافت نوبت اکوکاردیوگرافی در کرج یا مشاوره تخصصی درباره سلامت قلب خود، میتوانید با دکتر مریم نوروزی، متخصص قلب و عروق و فلوشیپ اکوکاردیوگرافی تماس بگیرید.
شماره تماس: 09375682188
آدرس مطب: کرج،نبش چهارراه طالقانی،ضلع جنوب غربی،پلاک ۳۲،مجتمع پزشکی میترا،طبقه ۵،واحد ۹
